Δημότες, Κόμματα, Δημοτικοί Συνδυασμοί και Σύμβουλοι, εκλεγμένοι και μη, δείχνουν αιφνιδιασμένοι από το θέμα “έγκριση εγκατάστασης βιομηχανίας επεξεργασίας επικίνδυνων και μη αποβλήτων” δίπλα στη ΒΙΠΕ Κιλκίς.
Το θέμα απασχόλησε το Δημοτικό Συμβούλιο τον Αύγουστο και πέρασε με μεγάλη πλειοψηφία. Από τότε, μισό χρόνο μετά, ήρθε στην επιφάνεια, όχι από κανένα άλλο, αλλά από δελτίο τύπου της ίδιας της επιχείρησης. Εάν το θέμα θεωρείτο ιδιαίτερα σημαντικό από κάποια Κόμματα και Δημοτικές Παρατάξεις, ποιες ήταν οι ενέργειες που έκαναν από τότε;
Κάποιοι δημότες δηλώνουν ενυπόγραφα την αντίθεσή τους και καταθέτουν τους λόγους.
Άλλοι θεωρούν ότι σαν κοινωνία πιαστήκαμε στον ύπνο και κοιμόμαστε ακόμη.
Ευκολάκι να εγκαλείς γενικώς και αορίστως το σύνολο “κοιμισμένο” και αδιάφορο.
Κάποιοι όμως, και δεν είναι λίγοι, ξεχνούν ότι οι ίδιοι συγκαταλέγονται μεταξύ αυτών που θα έπρεπε και θα όφειλαν να είναι “ξύπνιοι” και να ξυπνήσουν και εμάς τους υπόλοιπους.
Υπάρχουν όργανα, κυρίως Δημοτικά, μέσα από τα οποία είτε πέρασε είτε θα έπρεπε να απασχολήσει το θέμα. Επιτροπή Περιβάλλοντος, Επιτροπή Ποιότητας ζωής, Επιτροπή Διαβούλευσης, Επιτροπή …. Αφότου ήρθε το θέμα στο Δημοτικό Συμβούλιο, γιατί δεν κινήθηκαν όλοι αυτοί; Έστω τώρα, αν θεωρούν το θέμα σοβαρό ή αν θέλουν να ασχοληθούν με αυτό σοβαρά, ας ζητήσουν την εξέτασή του.
Γιατί εύκολο να μιλάς για την κακή μοίρα του τόπου σου, αλλά αν θέλεις να την αλλάξεις πρέπει να κουνήσεις έστω το δαχτυλάκι σου. Ιδίως εάν έχεις και ευθύνη σε αυτό, εκπροσωπώντας κάποιο φορέα.
Και επί της ουσίας, γιατί μας αφορά όλους, αλλά και για να μη θεωρηθεί ότι αποφεύγω να τοποθετηθώ.
Πρώτο απαιτούμενο η υπεύθυνη ενημέρωση για όλους μας και αυτή έλειψε παντελώς μέχρι τώρα. Ας γίνει, ας απαιτηθεί, και τότε ας ζυγίσει ο καθένας τα υπέρ και τα κατά, ανάλογα με την προσωπική του ιεράρχηση αξιών και στόχων και ας πάρει θέση.
Ελάχιστες μεταποιητικές δραστηριότητες είναι εντελώς αθώες και ακίνδυνες περιβαλλοντικά. Δεν είναι μόνο οι πρώτες ύλες που κάνουν μια μεταποίηση επικίνδυνη. Είναι και οι βοηθητικές ύλες, οι μέθοδοι παραγωγής, ο χώρος εγκατάστασης. Η επεξεργασία επικίνδυνων αποβλήτων μπορεί να είναι λιγότερο επικίνδυνη από μια χημική βιομηχανία, από μια φαρμακευτική, από μια βιομηχανία καυσίμων, από μια λιπασματοποιϊα, ακόμη και από μια βιομηχανία τροφίμων ή από ένα βαφείο ή από ένα τυπωτήριο. Οπωσδήποτε όμως ενέχει κινδύνους.
Από αυτό όμως το σημείο μέχρι τη δαιμονοποίηση της μεταποίησης υπάρχει μεγάλη απόσταση. Και αυτοί που τοποθετήθηκαν μέχρι τώρα, έφθασαν ως εκεί και πήγαν παραπέρα. Όχι στις ανεμογεννήτριες, όχι στα φωτοβολταϊκά, όχι στα υδροηλεκτρικά έργα, όχι στα φράγματα και δεν έχουν τελειωμό τα όχι. Αν καταλαβαίνω καλά, λένε ναι στην απραξία, ναι στο αναπτυξιακό τέλμα.
Το επόμενο ερώτημα είναι γιατί στο Κιλκίς; Και οι απαντήσεις είναι πολλές ερωτήσεις:
Γιατί όχι στο Κιλκίς; Η περιοχή μας παράγει επικίνδυνα απόβλητα; Αν ναι, πώς και πού επεξεργάζονται και διατίθενται μέχρι τώρα; Οι βιολογικοί του Κιλκίς παράγουν επικίνδυνα απόβλητα; Γνωρίζουμε ότι τα νοσοκομειακά μας απόβλητα πάνε στην Αθήνα; Τους πιάσαμε κορόιδα; Η βιομηχανική δραστηριότητα στο Κιλκίς είναι τόσο μικρή συγκριτικά σε επίπεδο Περιφέρειας που να λέμε αβίαστα “ας πάνε τα απόβλητα στους διπλανούς”;
Το ερώτημα όμως είναι ρητορικό, γιατί υπάρχει νομοθετικό πλαίσιο, που είτε μας αρέσει είτε όχι, δίνει τη δυνατότητα στον οποιονδήποτε επενδυτή, για οποιαδήποτε επιτρεπόμενη δραστηριότητα, να επιλέξει για τους δικούς του λόγους πού θέλει να εγκατασταθεί και να υποβάλει την αίτησή του και αντιστοίχως η τοπική κοινωνία και οι αρμόδιες αρχές, τοπικές, περιφερειακές και εθνικές σε κάποιες περιπτώσεις, να την εγκρίνουν ή να την απορρίψουν.
Έτσι, υπάρχει η περίπτωση για ένα τέτοιο εργοστάσιο, που δίνει λύση σε ένα χρόνιο εθνικό περιβαλλοντικό πρόβλημα, να διεκδικηθούν, παράλληλα με αυστηρά μέτρα ελέγχου και επιτήρησης, αντισταθμιστικά οφέλη για την περιοχή που θα το δεχθεί, αντιστάθμισμα στους κινδύνους που υφίστανται.
Η θέση μου είναι λοιπόν πρώτα πλήρης ενημέρωση, μετά ζύγισμα των υπέρ και των κατά, των κερδών απασχόλησης, τεχνογνωσίας, νέων επενδύσεων, πιθανών αντισταθμιστικών οφελών, των πιθανοτήτων κινδύνων περιβαλλοντικών επιπτώσεων και υγείας και με βάση όλα αυτά η απόφαση. Λίγα πράγματα ξέρω σε αυτή τη φάση για να πω υπεύθυνα ναι ή όχι. Το όχι ακούγεται εύκολο, μπορεί όμως να αποδειχθεί ένα ακόμη όχι στην πρόοδο του τόπου και σε ευκαιρίες για τους κατοίκους του. Το ναι δύσκολο, γιατί δεν ξέρεις πόσο υπεύθυνα θα συμπεριφερθεί η επιχείρηση και μετά γιατί πρέπει να δείξεις εμπιστοσύνη στους ελεγκτικούς μηχανισμούς που δεν παίρνουν και την καλύτερη βαθμολογία στη χώρα μας.
Η αξιολόγηση όμως και η τοποθέτησή μας, πρέπει να γίνουν χωρίς κραυγές, χωρίς σκόπιμη παραπληροφόρηση, χωρίς ξερολισμούς με κλειστά αυτιά και μάτια, χωρίς κατηγοριοποίηση σε “προστάτες” και “καταστροφείς”. Όλοι αγαπούν τον τόπο τους, όλοι θέλουν υγιές μέλλον για τα παιδιά τους και όλοι θέλουν την πρόοδό τους και του τόπου.
Και οι “αιφνιδιασμένοι”, κυρίως σε υπεύθυνες θέσεις ή θέσεις εκπροσώπησης, ας καταλάβουν πρώτα ότι ο ρόλος τους δεν τελειώνει με τον ορισμό ή την εκλογή τους σε αυτές τις θέσεις ούτε με ένα ναι ή ένα όχι σε μια ψηφοφορία, και μετά ας αναλάβουν επιτέλους τις ευθύνες τους, ανάλογα με το ρόλο τους στα κοινά, και ας κάνουν τις ενέργειες που τους αναλογούν.
Αμοιρίδης Ν. Παναγιώτης
Χημικός Μηχανικός